بدون شک مو یکی از تاثیرگذارترین عوامل در زیبایی چهره و اعتمادبهنفس افراد است. هر فولیکول مو باعث روییدن یک تار مو میشود که این تار مو در حالت عادی بین ۲ تا ۶ سال روی سر میماند. ریزش مو بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در شبانهروز کاملا طبیعی است. در واقع با فروافتادن هر تار مو جا برای رشد یک تار موی تازه باز میشود. هنگامی که موها بیش از این تعداد شروع به ریزش کنند، زنگ خطر به صدا در میآید. مراقبت از مو و جلوگیری از ریزش آن کار نه چندان دشواری است که تقریبا از عهده همه برمیآید. اما در شرایط بحرانیتر و با ریزش شدید و ناگهانی مو لازم است که به متخصص پوست و مو مراجعه کنیم. در ادامه دلایل ریزش مو، روشهای جلوگیری از ریزش و راهکارهای درمانی آن را به طور کامل بررسی میکنیم.
دلایل ریزش مو در زنان
یکی از معیارهای مهم زیبایی در زنان، موی زیبا و سالم است؛ به همین علت ریزش مو در بانوان معمولا با استرس بیشتری همراه است. ریزش مو در زنان معمولا به صورت کمپشت شدن موها بروز میکند؛ الگوی طاسی زنانه با ریختن موهای وسط سر و عریض شدن فرق سر آنان همراه است. ریزش مو در زنان اغلب به خاطر مسایل پزشکی و تغییر هورمونهای بدن است. مهمترین دلایل ریزش مو در زنان عبارتند از:
- وراثت: الگوی طاسی زنانه ممکن است تحت تاثیر ژنتیک فرد باشد. این نوع ریزش توسط پزشک و از طریق آزمایش قابل تشخیص است.
- سندروم تخمدان پلی کیستیک: این سندروم یک اختلال هورمونی رایج بین زنان جوان است که معمولا در سنین باروری اتفاق میافتد و توازن هورمونها را تغییر میدهد. ریزش و کمپشت شدن مو از اثرات این سندروم است.
- استرس: تقریبا بر همه مشخص است که استرس شدید تاثیر زیادی روی ریزش و ضعیف شدن مو میگذارد.
- پرکاری یا کمکاری در تیروئید: مشکلات تیروئیدی و داروهای مصرفی برای درمان آن معمولا منجر به ریزش مو میشوند.
- زایمان: ریزش مو بعد از زایمان یک پدیده رایج است که البته در مواردی پس از گذشت چند ماه خودبهخود درمان میشود.
- مواد شیمیایی: رنگ کردن زیاد موها و و استفاده بیشازحد از شامپو باعث شکنندگی و ریزش مو میشود.
دلایل ریزش مو در مردان
اکثر مردان قبل از رسیدن به میانسالی، ریزش مو را تجربه میکنند. حتی برخی از افراد بنا به دلایل مختلف از ۲۰ سالگی با این مشکل مواجه میشوند. درهرحال با افزایش سن ریزش مو هم شدیدتر میشود. شایعترین علت ریزش مو در مردان الگوی ژنتیکی آنان است. الگوی ریزش موی مردانه را به M تشبیه میکنند؛ بدین صورت که ریزش مو از کنار شقیقهها شروع شده و در طول زمان به جلوی سر میرسد. آنقدر ادامه پیدا میکند که تمام سر به جز کنارهها و پشت سر دچار طاسی میشوند. درمواردی حتی تمام سر دچار ریزش میشود. سایر دلایل ریزش مو در آقایان عبارتست از:
- وراثت: ژنتیک یکی از دلایل الگوی ریزش مو مردانه است که معمولا از سنین جوانی در فرد بروز میکند. در این مدل افراد تا قبل از میانسالی موهای زیادی را از دست میدهند و ناحیه بالای سرشان دچار طاسی یا کمپشتی مو میشود.
- رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی نامناسب باعث کمبود ویتامینها و مواد معدنی در بدن میشود. کمبود این موارد به ریزش مو منجر میشود.
- هورمون دی هیدروتستوسترون: افزایش این هورمون به مرور زمان سبب نازک شدن و ریزش مو از ۲۵ سالگی به بعد میشود.
- استرس: استرس زیاد و تداوم آن باعث ازبین رفتن مواد مغذی زیادی در بدن میشود و ضعف، کاهش انرژی بدن و ریزش مو را به همراه خواهدداشت.
- ذخیره بیشازحد آهن: آهن یکی از عناصر ضروری بدن است که هیچ راه خروجی از آن غیر خونریزی ندارد. ذخیره بیشازحد آهن در بدن بیماریهایی مانند غلظت خون، دیابت و ریزش مو بهوجود میآورد.
دلایل ریزش مو در کودکان
ریزش ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو در روز برای بزرگسالان طبیعی است، اما در کودکان نشانه بیماری است. بنابراین اگر کودک شما مبتلا به ریزش مو است، باید موارد زیر را بررسی کنید:
- بیماریهای خودایمنی: در این بیماریها سیستم ایمنی بدن دچار مشکل شده و به سلولهای بدن حمله میکنند. در نتیجه این بیماری منجر به آسیب به فولیکولهای مو و ریزش آنها میشود.
- مشکلات تیروئیدی: کمبود مواد معدنی و رژیم غذایی نامناسب عملکرد غده تیروئید را مختل کرده و ریزش مو را به همراه خواهد داشت.
- عفونتهای قارچی: بیماری عفونت قارچی (تینه کپیتیس) موهای سر، ابروها و مژههای کودک را درگیر میکند. در سنین ۳ تا ۱۰ سال بیشترین خطر ابتلا به عفونتهای قارچی وجود دارد. ریزش مو به خاطر عفونتهای قارچی ممکن است با علائمی مانند قرمزی کف سر، تورم، پوسته پوسته شدن و ترشح مایعات از کف سر همراه باشد. این بیماری معمولا با چشم دیده میشود؛ اما برای اطمینان از آن به آزمایشهای میکروسکوپی نیاز است.
- بیماری آلوپسی آرهتا: در این بیماری سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله کرده و باعث ریزش مو در یک یا چند ناحیه دایرهای یا بیضی شکل میشود. وراثت یکی از دلایل بروز این بیماری است و نشانههای آن طی یک تا چند روز ظاهر میشود.
- از دیگر دلایل ریزش مو در کودکان میتوان به ساییده شدن موی سر به بالش یا زمین، مواد شیمیایی، سشوار کشیدن، کشیده شدن و محکم بستن موها اشاره کرد.
دلایل ریزش مو در نوجوانان
از مهمترین دلایل ریزش مو در دوران نوجوانی میتوان موارد زیر را نام برد:
- استرس: دوره نوجوانی دوره بلوغ و ایجاد تغییرات اساسی در فرد است. استرس و بیماریهای روحی در این دوران روی ریزش مو تاثیر میگذارد.
- تیروئید: اختلال در تیروئید باعث به هم ریختن سرعت سوخت و ساز بدن میشود. این عارضه هورمونی میتواند یکی از دلایل اصلی ریزش مو باشد.
- بیماری تنبلی تخمدان: تقریبا یکسوم از دختران نوجوان مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان هستند. این مشکل نامنظم شدن چرخه قاعدگی و در ادامه ریزش و نازک شدن موها را به دنبال دارد.
- کمبود آهن: در دوران نوجوانی بهخصوص در دختران به علت قاعدگی کمبود آهن بسیار رواج دارد. استمرار کمبود آهن در فرد منجر به ریزش مو میشود.
- تغذیه نامناسب: خوردن فستفود و موادغذایی فاقد ویتامین و پروتئینهای کافی سبب ریزش مو میشود.
- استفاده از محصولات آرایشی: استفاده از محصولات آرایشی یا شیمیایی غیراستاندارد مانند ژل، نرمکننده، رنگ مو و … به موهای سر آسیب رسانده و ریزش آنها را به همراه خواهد داشت. همچنین استفاده از گیره مو و کش سر که باعث کشیدن بیشازحد تارهای مو شوند، به ریشه آن آسیب میزنند.
دلایل ریزش مو در جوانان
بیش از ۶۰ درصد افراد در سنین قبل از ۳۰ سالگی ریزش مو را تجربه میکنند. علل عمده این عارضه عبارت است از:
- استرس: هورمون کورتیزول یک هورمون استرس است که افزایش آن منجر به ریزش مو میشود.
- بیماریها: بیماریهای مختلفی روی عملکرد فولیکولهای مو و ریزش مو تاثیر میگذارند؛ مانند: تیروئید، کمخونی، دیابت، عفونتهای قارچی و …
- داروها و درمانهای خاص: برخی درمانها مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی باعث ریزش مو میشوند.
- آندروژن آلوپسی: این مشکل که در مردان جوان رایجتر از زنان است، نوعی از ریزش مو است. در این مدل ابتدا قسمت بالایی سر دچار ریزش مو شده و کمکم کل سر را دربرمیگیرد.
دلایل ریزش ناگهانی مو کدام است؟
در ریزش ناگهانی مو، موها کمپشت میشوند و احتمال طاس شدن کامل در این مدل بسیار کم است. ریزش ناگهانی معمولا به خاطر شوک فیزیکی یا عصبی اتفاق میافتد. در این نوع ریزش ممکن است موها در حین شستوشو، شانه زدن، مالش یا حتی به آرامی کشیده شدن، دسته دسته از سر جدا شوند.
- عدم تعادل هورمونهای جنسی: سندروم تخمدان پلیکیستیک، داروهای ضدبارداری و دوران بارداری و شیردهی باعث برهم خوردن تعادل هورمونهای جنسی شده و ممکن است در مدت کوتاهی، فرد تارهای زیادی را از دست بدهد.
- بیماریهای خودایمنی: بیماریهایی مانند آلوپسی آرهتا و لوپوس باعث حمله سیستم ایمنی به سلولهای بدن میشوند و فولیکولهای مو را از بین میبرند. در اثر این بیماری ممکن است برخی قسمتهای سر و حتی بدن دچار ریزش شوند. ریزش ناگهانی مو بر اثر این بیماری دائمی نبوده و درموارد غیروخیم خودبهخود درمان میشود.
- تریکوتیلومانیا: اختلال وسواس موکنی یک اختلال روانی است که در آن فرد به شدت نسبت به کندن موهای خود اقدام میکند.
- عفونتها: پوست و موی سر به خاطر گرم و مرطوب بودن محل مناسبی برای رشد قارچ و عفونت است. این عفونتها باعث التهاب در فولیکولهای مو میشود و ریزش ناگهانی مو را به دنبال خواهد داشت.
- داروهای شیمی درمانی: داروهای شیمیدرمانی از تقسیم فولیکولهای مو جلوگیری میکنند و جلوی رشد موها را میگیرند. بنابراین طی مدت کوتاهی تمام موها را دچار ریزش کرده و از روییدن موی جدید جلوگیری میکنند.
- استرس شدید: اتفاقات حساس زندگی مانند کنکور، مرگ عزیزان و جدایی، صدمات شدید روحی، بیماریهای خطرناک و … باعث وارد شدن فشار روحی و استرس زیاد به فرد شده و باعث ریزش ناگهانی مو میشوند.
مهمترین علت ریزش مو چیست؟
دلایل ریزش مو به دو دسته ارثی و غیرارثی تقسیم میشوند. ریزشهای غیرارثی شامل موارد بسیاری میشود؛ ولی از نظر اهمیت در درجه پایینتری نسبت به ارث قرار میگیرند.
الگوهای ریزش موی مردانه و زنانه هردو از طریق ژنتیک به فرد منتقل میشوند. در این الگوها ریزش مو از تاج سر شروع شده و به تدریج کل سر را در برمیگیرد. این ریزش مو به شکل M ظاهر میشود؛ به این صورت که در آخر تنها موهای کنار و پشت سر باقی میمانند.
این مدل ریزش مو معمولا در بین تمام اعضای خانواده مشاهده میشود و دائمی است. موثرترین درمان آن نیز کاشت مو در سن مناسب است. البته برخی افراد از عوارض کاشت مو یا عمل میترسند.
روشهای جلوگیری از ریزش مو را بشناسید
برای جلوگیری از ریزش مو لازم است تا روشهای درست مراقبت از مو را یاد بگیرید. به عنوان مثال:
- شستوشوی روزانه: آلودگی هوا و چربی اضافی در سر باعث ایجاد عفونت و ریزش مو میشود. تمیز نگه داشتن پوست سر میتواند از بروز این عفونتها و قارچها که منجر به ریزش مو میشوند، جلوگیری کند. البته برای شتسشو باید از شامپوهای مناسب برای جلوگیری از ریزش مو استفاده کنید.
- خودداری از کشیدن زیاد مو: بعضی مدلهای بستن مو مانند دم اسبی باعث کشیده شدن موها شده و به مرور زمان ریشه مو را ضعیف میکنند.
- عدم استفاده از سشوار و اتوی مو: وسایل حرارتی مانند سشوار و اتو باعث دهیدراته شدن فولیکولهای مو و وارد شدن آسیب به آنها میشود.
- عدم استفاده از مواد شیمیایی: استفاده از مواد شیمیایی برای حالت دادن و رنگ کردن مو آسیبهای جدید و جبرانناپذیر به مو وارد میکنند.
- استفاده از روغنهای گیاهی: روغنهای گیاهی مانند روغن نارگیل و روغن زیتون از خشکی پوست سر و شکنندگی و ریزش مو جلوگیری کرده و با بالابردن جریان خون در سر فولیکولهای مو را تقویت میکنند.
- رژیم غذایی مناسب: پروتئین، انواع ویتامینهای A، B، C، D و آهن و زینک برای محافظت و تقویت موها بسیار مفید هستند.
بیشتر بخوانید:
روشهای درمان ریزش مو کدام است؟
روشهای متفاوتی برای درمان ریزش مو وجود دارد که با مشورت پزشک میتوان برای آن اقدام کرد.
- درمان با دارو: ماینوکسیدیل (روگین) یکی از رایجترین داروهای درمان ریزش مو است که بیشتر برای بانوان استفاده میشود. فیناستراید (پروپشیا) برای درمان الگوی ریزش موی مردانه موثر بوده و به صورت قرص مصرف میشود. داروهای دیگری مانند اسپیرونولاکتون و دوتاسترید وجود دارد که به صورت خوراکی مورد استفاده قرار میگیرد.
- لیزردرمانی: سازمان غذا و دارو، دستگاه لیزر سطح پایین را به عنوان درمانی برای ریزش موی ارثی در مردان و زنان تایید کرده است. چند مطالعه کوچک نشان داده که لیزردرمانی باعث بهبود تراکم مو میشود.
- کاشت مو: موثرترین راه درمان ریزش مو کاشت مو است. کاشت مو یک عمل زیبایی است که در آن فولیکولهای مو از بانک مو به ناحیههای بدون موی سر منتقل میشوند. درمان به روش کاشت موی طبیعی دائمی است.
کلام آخر
ریزش مو یکی از متداولترین مشکلاتی است که بیشتر افراد را درگیر خود میکند. برای درمان آن لازم است ابتدا علت آن را ریشهیابی کنید. در این مقاله به بررسی دلایل ریزش مو در سنین و شرایط مختلف پرداختیم و دانستیم وراثت عمدهترین دلیل ریزش مو در مردان و زنان و در تمامی سنین است. استرس شدید و فشارهای روحی از دیگر دلایلی است که با افزایش هورمون کورتیزول روی فولیکولها تاثیر منفی گذاشته و از رشد آنها جلوگیری میکند.
شما غیر از دلایل ریزش موی ذکر شده تجربه متفاوتی دارید؟
۲ comments
تو زمینه ای که فعالیت میکنید جزو بهترین سایت ها
هستید.
خیلی ممنون از لطف و محبتتون